maandag 26 september 2011

Vorstelijk Uden

Regiohistoricus op pad ...

Uden had al zijn Vorstenburg, de plek waar tot 1713 de Kruisheren woonden en daarna de Zusters Birgittinessen. De locatie ook van het Museum voor Religieuze Kunst. Maar sinds september 2011 mag deze gemeente ook prat gaan op een heus Vorstengraf binnen zijn grenzen. Een graf uit de IJzertijd dat er al 2600 jaar ligt! Aardig is ook dat deze vorst misschien wel een vorstin was….

Harpmuziek en dichterlijke woorden wekken op woensdag 14 september de vorst(in) tot leven. Een grote groep genodigden mag er getuige van zijn, op de Slabroekse Heide, vlakbij het graf en heel dichtbij de gemeentegrenzen van Bernheze en Landerd. Rondkijkend zie ik overal grafheuvels, sommige gemarkeerd met paalkransen. De oudste is met gras begroeid en dateert van de Bronstijd, de jongste zijn uit de Romeinse tijd. Goof van Eijk van de Heemkundekring Uden vertelt over de lotgevallen van deze bijzondere plek: eeuwenlang een grafveld in de heide, van 1955 tot 2003 een akker van de familie Donkers en daarna eigendom van Staatsbosbeheer, dat het gebied weer zijn oorspronkelijke bestemming teruggeeft.

Een uur later zit ik in de kapel van de Zusters Birgittinessen. We wachten op de komst van staatssecretaris Halbe Zijlstra en gedeputeerde Brigite van Haaften. Naast mij zit mevrouw Van Dijk-Donkers uit Nistelrode. Zij is een dochter van degene die in 1955 de akker in de Slabroekse Heide kocht. Ze vertelt over Hendrik Wiegersma, de “medicus pictor” uit Deurne, die het perceel aan haar vader verkocht. Mijn buren ter linkerzijde zijn medewerkers van Staatsbosbeheer, die de Maashorst van haver tot gort kennen.

Van Haaften brengt het Brabantse cultuurbeleid enthousiast en stevig naar voren. Aan het eind van haar speech spreekt zij de wens uit dat de inhoud van dit Vorstengraf, na een expositierondje, zal terugkeren naar Brabant. Het daverende applaus dat hierop volgt, bevestigt het gevoelen van het publiek: “Dus niet naar Leiden zoals de inhoud van het Osse Vorstengraf!”. Staatssecretaris Zijlstra benadrukt de rol van het particulier initiatief en de inbreng van het Rijk in dit Maashorstproject. Hij krijgt het eerste exemplaar van het Maashorstboek “Verleden van een bewogen landschap” aangeboden, maar oogst minder applaus dan Van Haaften, gezien de actualiteit misschien wel te begrijpen.

Aan het eind van de middag bekijk ik een verlichte vitrine in het Museum voor Religieuze Kunst. Hier liggen de sieraden, 2600 jaar geleden meegegeven aan de vorst(in) van wie slechts een enkel botje en een afdruk in de bodem resteerden. Aan de muur hangt een artistieke impressie van de begravene, gehuld in een fijn linnen gewaad, waarvan ook sporen zijn aangetroffen. Het kleed omhult een mens tussen man en vrouw in, en zeker vorstelijk van aanblik. Uden kan met recht trots zijn op haar!




Foto helemaal boven: De locatie waar het vorstengraf zich bevindt. Tweede afbeelding toont de artistieke impressie van de begravene, gehuld in een fijn linnen gewaad, waarvan ook sporen zijn aangetroffen. Derde foto: Verfijnde harpmuziek en dichterlijke woorden wekten op woensdag 14 september de vorst(in) tot leven... (foto's: Henk Buijks, BHIC)

Geen opmerkingen: