Uden door de ogen van Piet Mondriaan

...portret van Piet Mondriaan...

Niks rechte lijnen of primaire kleuren: toen Piet Mondriaan meer dan honderd jaar geleden naar Uden kwam, was hij nog landschapsschilder. In die omgeving schilderde hij vooral boerderijen en molens maar er zijn er maar van weinig bewaard gebleven. Maar koffie, die dronk Mondriaan voortaan op z'n Brabants. Ook in Parijs of New York.


"Piet de schilder" was zijn bijnaam in Uden. Samen met zijn hond Beppie zwierf Mondriaan een jaar lang door de velden en akkers rondom Uden. Ging op bezoek bij de boerenbevolking in Nistelrode en Dinther en legde het Brabantse plattelandsleven vast op het doek. 
 
Waarom Mondriaan nou precies zijn toenmalige woonplaats Amsterdam wilde ontvluchten is nooit helemaal duidelijk geworden. Feit was dat hij zich niet langer prettig voelde daar en deed wat wel meer kunstschilders in die tijd plachten te doen; hij trok zich een tijdje terug op het platteland. Dat werd Uden, door zijn vriendschap met Albert van den Briel, een Brabander. Die nodigde hem uit om in de zomer van 1903 een paar dagen naar het zuiden te komen. En na die paar dagen besloot Mondriaan later - januari 1904 - om terug te komen.

...molen van Jetten...

Mondriaan huurde een deel van de woning van veehandelaar Lewieke van Zwanenbergh aan de St. Janstraat 27. Hij paste zich aan bij de leefstijl van de katholieke plattelandsbevolking maar hield wel een bepaalde afstand. Maar koffie zette hij op de boerenmanier, waarbij de gemalen koffie rechtstreeks in het kokende water ging die dan urenlang in de as van een houtvuur bleef staan. Die manier van koffiezetten bleef hij volhouden, ook in Parijs en later in New York.

Ondanks dat Piet Mondriaan een jaar lang in Uden alleen maar werkte, zijn er amper twintig doeken uit die periode bekend. Waaronder het schilderij van de molen van Jetten. Waar al het andere materiaal gebleven is, blijft een raadsel. Meer weten? Veel materiaal over Mondriaan en Uden is bijeengebracht op een eigen website.