Monnikenwerk

Een compilatie uit het archief van Hein Mandos (BHIC)

Wie zijn werkkamer ooit heeft bezocht moet gedacht hebben dat Hein Mandos een ouderwetse kamergeleerde was: overal boekenrekken en kaarten bakken, tijdschriften en losse briefjes. Zijn huis was zijn werkkamer, maar zijn wereld was heel wat groter.

Met contactpersonen over heel de wereld had hij een netwerk opgebouwd dat hem moest helpen aan gegevens over het onderwerp waarop hij misschien ooit nog eens zou gaan promoveren: spreekwoorden.

Hein Mandos tijdens een lezing (collectie Hein Mandos, BHIC)

Naast het leraarschap, dat hij met verve en grote bekwaamheid bekleedde, was Mandos vooral bekend als heemkundige, volkskundige en als expert op het gebied van Brabantse dialecten en spreekwoorden. Hein Mandos, geboren op 4 november 1907, had een brede belangstelling voor met name twee aspecten: taal en geschiedenis. Wat doen en deden de Brabanders en hoe zien we de neerslag in onze taal daarvan? Hij en zijn vrouw Miep hebben hierin ontzettend veel energie en tijd gestopt. De kaartenbakken vormden de stille getuigen daarvan. De niet-stoffelijke getuigen bestonden uit zijn functies in het culturele leven in Noord-Brabant en de rest van het oude hertogdom. Zo was hij een van de oprichters van de Heemkundige Studiekring Kempenland, hielp hij andere heemkundekringen mee opzetten en was hij vele jaren lang voorzitter van de overkoepelende Stichting Brabants Heem en bestuurslid bij het Provinciaal Genootschap.

Miep Mandos-Van de Pol signeert een exemplaar van het boek De Brabantse Spreekwoorden (collectie BHIC)

Zijn weduwe Miep wijdde de rest van haar leven aan de voltooiing van Heins levenswerk. Samen met een groep gelijkgezinden richtte zij de Hein Mandosstichting op om het geesteskind van haar man toch nog het levenslicht te laten zien. De financiën voor de publicatie werden geregeld en op 24 november 1988 werd het eerste exemplaar van De Brabantse Spreekwoorden gepresenteerd. De weduwe Mandos-van de Pol liet bij testament de door Hein en haarzelf vergaarde collectie taalkundig en volkskundig materiaal en hun zeer uitgebreide bibliotheek na aan het BHIC. Interesse? Maak een keer een afspraak met onze studiezaal en kom een kijkje nemen. Hier nog meer over Hein Mandos.

De drs. Hein Mandosplaats in Waalre