Vincent van Gogh = x (3872)

Met de Regiohistoricus op pad...

“Vincent van Gogh is voor de kunstgeschiedenis wat het x-deeltje is voor de natuurkunde!” Aldus Robbert Dijkgraaf, de scheidende president van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen, op 21 juni in het Van Gogh Museum te Amsterdam. Dijkgraaf nam daar het eerste exemplaar in ontvangst van Van Gogh: New Findings, deel 4.

X (3872) zoals het x-deeltje officieel heet, is voer voor specialisten, maar de verhalen eromheen hebben ook een groter publiek warm gemaakt voor de theoretische natuurkunde. Op dezelfde manier brengen ontdekkingen rondom de persoon en het werk van Vincent van Gogh veel mensen op de been, juist ook buiten het kringetje van kunsthistorici. Publieksbereik dus, volgens Dijkgraaf een absolute noodzaak voor elke tak van wetenschap, juist in deze tijd van bezuinigingen op wetenschap en cultuur.

Robbert Dijkgraaf (links) afgelopen donderdag tijdens het symposium in het Van Gogh Museum te Amsterdam

Eén van die ontdekkingen betrof een brief van Vincent uit 1872, toen hij nog maar 19 jaar oud was. Deze brief werd aangetroffen in het archief van de Helvoirtse familie De Jonge van Zwijnsbergen, dat berust in het BHIC. Vincents vader was destijds dominee in Helvoirt en ook van hem en Vincents opa zijn brieven in dat archief bewaard.

Onze brief van Vincent van Gogh is nu, inclusief contextinformatie, opgenomen in www.vangoghletters.org

Maar er was meer nieuws te melden. Erg leuk was Teio Meedendorps relaas over de juiste plek van Vincents atelier aan de Rue Lepic in Parijs. Dat bevond zich volgens de literatuur op de derde verdieping  van een oud, nog bestaand woonblok, maar toen Meedendorp voor de deur stond, bleek het bewuste appartement niet toegankelijk te zijn. Via tussenkomst van een makelaar kon hij wel het appartement op de 4e etage betreden, exact boven de afgesloten woning.

Toen Meedendorp daar uit het raam keek, ontdekte hij dat Van Gogh daar zijn atelier moest hebben gehad. Het uitzicht op de omliggende huizenblokken kwam namelijk precies overeen met enkele door Van Gogh  geschilderde uitzichten. Deze bevinding werd ondersteund door een later ontdekt citaat van een tijdgenoot van Vincent: het atelier bevond zich op de vierde verdieping!

Introductie door Chris Stolwijk (Hoofd Kunst, Van Gogh Museum; Editor-in-chief Van Gogh Studies)
over de Van Gogh Studies en het lopend onderzoek

Met een frisse blik kijken naar het al bekende, dat was de boodschap van deze middag in ‘het Van Gogh’. Zo ontstaan nieuwe verhalen op een moment dat we denken dat we alles al weten. Verhalen waar je ook als niet-specialist ’n hele middag geboeid naar zit te luisteren….