Romantisch smokkelen?

"De autoval op den weg Goirle-Poppel" (Foto's uit: Ons Zuiden, 1932, BHIC)

Sigaren, kauwgom, koffie, boter, katoen, kleding en zelfs horloges en deurmatten. Alles wat los en vast zat en waar iets op te verdienen viel, werd na de Tweede Wereldoorlog in de grensstreek tussen Nederland en België gesmokkeld.

In eerste instantie zagen de meesten smokkelen als een tamelijk ‘onschuldige’ misdaad om hun zware levensomstandigheden iets te verzachten. Hier kwam snel verandering in toen boter het meest winstgevende smokkelproduct in de geschiedenis werd. In de grensstreek ontspon zich een nietsontziend gevecht tussen douane en smokkelaars. Wapens, kraaienpoten, versperringen, pantserwagens en wilde achtervolgingen, geen middel werd geschuwd om smokkelen tegen te gaan.

Ondanks het geweld werd smokkel beschouwd als de meest romantische misdaad uit de Nederlandse geschiedenis. Waarom? Het scheelde de Nederlandse Staat miljoenen per jaar en maakte veel smokkelaars tot vermogende mensen. Smokkelaars hadden zelf eigenlijk nooit het gevoel dat ze iets crimineels deden. “Nee, hoor, het was een groot spel en het getuigde van verregaande stoutmoedigheid”, aldus een paar ondervraagde oud-smokkelaars.

Het zig-zag rijden maakt het er niet gemakkelijker op voor de smokkelaars

Maar ook vóór de Tweede Wereldoorlog werd er heel wat gesmokkeld. In ‘Ons Zuiden’ van vrijdag 18 november 1932 vonden wij een rijk geïllustreerd artikel over de strijd tegen het smokkelen en wat de douaniers nú weer bedacht hadden in de strijd hiertegen: “Het drieste optreden der smokkelaars aan de Nederlandsche-Belgische grens heeft de douane tot radicale maatregelen genoopt. Teneinde de met dolle vaart rijdende automobilisten tot een langzaam tempo te dwingen, brachten de genietroepen op den weg Goirle-Poppel stevige barricaden aan, die de chauffeurs noodzaken hun wagens op bepaalde punten zig-zag over den weg te brengen...” 

Hier zie je welke barrières de automobilisten zullen moeten trotseren voor hun smokkelkunsten...

Wat de douane hiermee wilde bereiken? Brute smokkelaars, die zelfs vanuit de voortrazende wagens op beambten schoten, voorgoed een halt toe roepen.

Veel meer over smokkelen vind je in een aflevering van ‘Andere Tijden’, 2001-2002. (Bron: 'Andere Tijden').