Verhalen in glas en lood

Regiohistoricus op pad…

...kersttafereel in kerkraam Berghem...

Hoog in het priesterkoor van de Willibrorduskerk in Berghem en bijna onbereikbaar voor het menselijk oog is het kersttafereel te zien dat we hierboven afbeelden. ’n Bekend verhaal, zou je zeggen, maar wie weet nog dat de os, als rein dier, stond voor het reine volk (de herders en de joden) en de ezel voor het onreine (de heidenen)? De clou van dit verhaal is dat rein èn onrein Jezus erkende als hun nieuwe Heer.

Tal van katholieke kerken in Brabant beschikken over kleurrijke glas-in-loodramen, de meeste uit de tijd van de neogotiek. De kunstenaars die ze vervaardigden, hadden kennis van de verhalen en de heiligen die erin werden uitgebeeld. Ook de gebruikte symbolen, vaak middeleeuws van oorsprong, waren hen niet onbekend. Hetzelfde gold voor de pastoor, de kapelaans en zeker ook voor een gedeelte van de vaste kerkgangers.

...museum voor Vlakglas - en Emaillekunst... 

Inmiddels leven we in een tijd van snel verminderd kerkbezoek en sluiting van kerkgebouwen. Ook voor de gebrandschilderde kerkramen, letterlijk en figuurlijk bijna buiten het gezichtsveld van de 21-eeuwer, is het vijf vóór twaalf. De medewerkers van het Museum voor Vlakglas- en Emaillekunst in Ravenstein hadden hier oog voor en begonnen in 2008 met het fotograferen en beschrijven van de ramen van zeven kerken in en om Ravenstein. Later werd het project uitgebreid tot alle dorpskerken in de gemeente Oss (niet die in de stad!). Ook Bernheze (Dinther en Heeswijk) , Landerd (Reek, Schaijk en Zeeland),  Maasdonk (Geffen en Nuland), Sint-Michielsgestel (Den Dungen, Gemonde en Sint-Michielsgestel) en Uden (Volkel) werden bezocht.

...dertig boekjes, tel maar na ;-)...

Voor het Ravensteinse Museum kwam het BHIC in beeld, toen parochiearchieven moesten worden geraadpleegd. Daarvan berust een groot aantal in onze depots. Helaas bleek de in de archieven beschikbare informatie vaak summier, maar we waren blij verrast, toen ons op 13 december 2012 dertig boekjes ter hand werden gesteld, over elke kerk één. Maar het leukst vinden wij de website www.kerkramen.nl. Die bevat soms nog uitgebreidere informatie dan de boekjes en je kunt thuis inzoomen op alle gefotografeerde kerkramen, dus ook op het kersttafereel in Berghem!