maandag 18 maart 2013

Grave, graven en begraven



...graven in Grave...
Het BHIC in Grave zit nu vijf jaar aan de Arnoud van Gelderweg 73 in Grave. In het kader van het lustrum verzorgt Leny van Lieshout drie maanden iedere maandag een blog over bijzondere archiefstukken. Vandaag deel vijf.

In het BHIC in Grave wordt een enorme plattegrond van de Sint-Elisabethkerk bewaard. Hij dateert uit 1765 en is gemaakt door stadsschoolmeester Roelof Kraals. 

Alle bouwkundige elementen van de kerk voor zo ver op de grond, alle banken en alle zerken in de vloer zijn er nauwkeurig op aangegeven.  Er hoort een register bij, bewaard in het BHIC ’s-Hertogenbosch, waarin Kraals alle in zijn tijd nog te onderscheiden zerken, 140 stuks, heeft beschreven. Echt nauwkeurig heeft hij dat niet gedaan: hij noteert enkel de namen, maakt leesfouten en telfouten. Maar zijn plattegrond is uniek omdat hij een kerk in vol bedrijf laat zien. 

Elke pilaar wordt vermeld, elke zerk ingetekend. Bovendien tekent hij plaats en bovenaanzicht van de tombe van hertog Arnoud van Gelre en zijn broer Willem, een tombe die kort na 1794 verloren is gegaan. Kraals’ register maakt ook duidelijk dat er in Grave na het beleg van 1602, toen de protestanten aan de macht kwamen, geen ‘gravenstorm’ heeft plaatsgevonden, net zo min overigens als er in Grave een beeldenstorm is geweest. Van diverse 16de-eeuwse Graafse kanunniken, onder wie Simon Creeft, is de  zerk gewoon blijven liggen. 

Maar in een ander opzicht is er wel degelijk sprake van een ‘gravenstorm’. Zerken die in het ongerede waren geraakt, oud of minder oud, werden zonder problemen hergebruikt in de woningbouw. In het huis Rogstraat 47 is in 2010 bijvoorbeeld een flink fragment teruggevonden van zerk nr. 60 uit het register van Kraals; een deel van een andere zerk kwam terecht in Escharen en berust nu in het Graafs museum. 

Vind je dit interessant? Bekijk dan ook:
- andere blogs van Leny van Lieshout
- het verhaal over het oudste kerkhof 

Geen opmerkingen: