Grote verzameling werktekeningen Bossche School

...Ontwerptekening van de kerk in Oeffelt, door architect Nico van der Laan (1952, vroege Bossche School)... 

Een grote verzameling ontwerptekeningen en foto’s van kerken, scholen, huizen en andere gebouwen in Brabant en ver daarbuiten tref je aan in het archief van Architectenbureau Van der Laan en Van Hal (1946 – 1995). Het BHIC heeft dit gevarieerde archief openbaar en beschikbaar gesteld voor onderzoek. Ben je geïnteresseerd in de Bossche School, dan is dit archief het neusje van de zalm. 

De theorie van de Bossche School was namelijk een onophoudelijke inspiratiebron voor het werk van architect Nico van der Laan (1908-1986). Samen met zijn broer, de benedictijner monnik Dom Hans van der Laan, heeft hij deze architectuurstroming ontwikkeld.

In het najaar van 2012 heeft de zoon van Nico van der Laan, de architect Hans van der Laan van het huidige Bureau van der Laan, het archief door een schenking overgedragen aan het BHIC. Zijn vader begon in 1946 een architectenbureau in de Peperstraat in ’s-Hertogenbosch. Na verschillende verhuizingen en naamswijzigingen was het bureau als laatste tot maart 2010 gevestigd aan de Oude Dieze 19 te ’s-Hertogenbosch.

De Bossche School
De naam van de stroming Bossche School is ontleend aan de cursus Kerkelijke Architectuur die in de periode van de Wederopbouw tussen 1946 en 1973 in het Kruithuis in Den Bosch is gegeven. De opleiding was bedoeld om architecten te begeleiden bij de herbouw en nieuwbouw van de katholieke kerken na de oorlog. Docenten werden de benedictijner monnik Dom Hans van der Laan (1904-1991), Nico van der Laan, Cees Pouderoyen en later ook o.a. Jan de Jong en Harry van Hal.

In de eerste jaren tot ca. 1958 stond de cursus nog dicht bij de traditionele opvattingen van de Delftse School, was het onderricht georiënteerd op de vormentaal van het vroege christendom en hield men zich vooral bezig met de verkenning en bewuste hantering van een universeel maatsysteem, in 1929 ontdekt: het zogenaamde plastisch getal. In het begin van de jaren zestig verandert dit beeld ingrijpend. De cursus ontwikkelt zich dan tot een onderzoeksinstituut voor het hele terrein van de architectuur en stedenbouw. Onder de bezielende leiding van pater Hans bestuderen de architecten een compleet stelsel van nieuwe theoretische inzichten en ontwikkelen daarbij geheel eigen, gezamenlijke vormentaal die de Bossche School ging heten.

Vormgeving
De periode voor 1958 werd gekenmerkt door een sterke invloed van de vroegchristelijke architectuur. Later wordt een belangrijk kenmerk van de Bossche School de sobere vormgeving en afwerking van de gebouwen. Er wordt op een heel directe manier gebruik gemaakt van eenvoudige materialen, zoals baksteen, beton en hout. Opvallend is steeds de heldere geometrie, gebaseerd op het maatsysteem van het plastisch getal. Meer ornament, meer gedetailleerde middelen dan de strikt noodzakelijke worden gemeden.
Het archief bevat foto’s, presentaties en werktekeningen van huizen, kapellen, kerken, grafstenen en andere gebouwen en monumenten in Brabant en daarbuiten, maar bevat ook onderwijsgegevens met tekeningen. De inventaris van het archief is hier in te zien.

...De Bossche School manifesteert zich niet alleen in de kerkenbouw van kort na de oorlog, maar drukt ook een kenmerkend stempel op de Brabantse stads- en dorpsgezichten in de tweede helft van de twintigste eeuw. Hier een foto van het oude Raadhuis van Haaren ontworpen door architect Nico van der Laan...

...Maquette van de latere verbouwing en renovatie van hetzelfde Raadhuis in Haaren, foto uit het archief van het architectenbureau...