Wie was Anna Terruwe?

...het graf van Anna Terruwe...

Dwalend over een begraafplaats kan de geschiedenis van een dorp of stad zich in al haar facetten manifesteren. Pompeuze monumenten van rijke families, witte stenen van gesneuvelde soldaten… En soms valt je oog ineens op een relatief onopvallend graf.

Zo stuitte ik in 2005 op dit priestergraf van J.E.A. Terruwe. Priester in Frankrijk maar in Deurne begraven. Maar meer nog trok de vrouw eronder mijn aandacht. Haar naam: Anna Terruwe. Geboren in 1911 was ze blijkbaar zenuwarts geworden. Best bijzonder in die tijd! Enkele jaren later dook haar naam weer op. Anna werd in Deurne geëerd met maar liefst twee kunstwerken en haar naam werd verbonden aan een plein. Wie was die vrouw? Mijn nieuwsgierigheid was nu echt gewekt. Dus dook ik in het leven van Anna Terruwe.

Anna bleek een sterke vrouw, die moest knokken voor haar plek onder de zon. Natuurlijk, in basis zat het haar mee: Een Brabants meisje dat tijdens het interbellum mocht gaan studeren, behoorde ongetwijfeld tot de happy few. Met de vroedvrouwencarrière van haar moeder als voorbeeld, ging ze medicijnen studeren en in 1945 werd ze de eerste vrouwelijke psychiater in Nederland met een eigen praktijk.

Maar Anna was ook diepgelovig. In een nog sterk verzuilde samenleving wilde ze haar katholieke geloof dienen. Getriggerd door de vele seksueel verkrampte religieuzen in haar praktijk ontwikkelde ze een katholiekvriendelijke variant van Freuds psychoanalyse. Atheïst Freud, die de nadruk legde op seksualiteit als bron van psychische stoornissen… Alleen al zijn naam werkte als een rode lap op een stier in conservatief-katholiek Nederland! Haar goedbedoelde actie leidde dan ook tot een ware hetze en Anna was zo’n 10 jaar persona non grata in Rome. Tot de jaren zestig verlichting brachten en ze weer in genade aangenomen werd.

Ondanks alles bleef Anna haar ideeën doorontwikkelen. Zo kwam ze tot de bevestigingsleer: een behandelwijze voor neurosen, gebaseerd op het idee dat iemand van jongs af aan bevestiging nodig heeft om tot een volwaardig mens uit te groeien. Als een ware Messias predikte ze deze leer in binnen- en buitenland, ondersteund door populariserende boekjes, elpees en cassettebandjes. Een grote schare fans was het gevolg. Zij lieten zien hoe Anna’s ideeën onder andere toepasbaar zijn in het onderwijs, de gezondheidszorg, het bedrijfsleven en de politiek. Onder hen oud-ministers Hirsch-Ballin en Gardeniers. Zeker niet de minsten!

Wil je de Brabantse voetsporen van Anna Terruwe volgen? Bekijk dan deze historische gids.  

Deze tekst is geschreven door gastblogger Miranda van de Mortel. Ben jij ook op een mooi verhaal gestuit tijdens je genealogische of historische onderzoek? En wil je dat verhaal delen? Stuur het in! Niet te lang (rond de 250 woorden), illustratie erbij en we plaatsen het op ons weblog. Wie durft? :-)  

Vind je dit interessant? Lees dan ook:

- Ze werkt te hard!

- Anna van Egmond