Marilou kiest: het schriftje van de pastoor #stukvanhetjaar

...Marilou met haar parel uit één van de talloze dozen...

Tijdens de Maand van de Geschiedenis - in oktober a.s. - vindt de landelijke online verkiezing Stuk van het Jaar plaats. Natuurlijk doet ook het BHIC hieraan mee! Verschillende BHIC-medewerkers hebben hun favoriete stuk uitgezocht. Vanaf 1 juli a.s. kun je je stem uitbrengen op: www.bhic.nl/stukvanhetjaar. Op ons blog presenteren de BHIC-medewerkers hun favorieten en dit keer is dat Marilou.

Geen indrukwekkend charter, geen prachtig zegel of eeuwenoude kaart. Mijn Stuk van het Jaar is een onooglijk schriftje, geschreven door een alledaagse pastoor over een huwelijk dat niet doorgaat. Waarom? Omdat juist dit persoonlijke verhaal de achttiende eeuw op een sprekende manier tot leven brengt.  

Pastoor Van den Heuvel schrijft in 1786 uitgebreid aan zijn broer over een jong stel, Matthijs de Klijne en Anna Graat. In een keurig regelmatig handschrift schrijft hij hoe de twee willen trouwen. Tot zover niets nieuws. Maar dan komt het: er komt nog een meneer die de hand van Anna opeist. De pagina’s die volgen, staan vol chantage, machtsstrijd, prestigeverlies en gedoe over geld. In een doorsnee seizoen van GTST gebeurt minder.

...uit het boekje van de pastoor...

De woordkeuze van de pastoor is heel treffend. Matthijs (omschreven als een ‘goede sukkelaar’) heeft begin 1786 een huis gekocht. De pastoor vervolgt: “Het kooitje is klaar, het wordt tijd voor een vogeltje.” Dat vogeltje is Anna Graat uit Ledeacker, ‘een brave Christelijke en Godsvrezende dochter’. De ondertrouw wordt afgekondigd maar dan wordt bezwaar gemaakt door Peter Pauli van Wanroij, in de wandelgangen Pauwle Pet genoemd. Anna zou met hém gaan trouwen; ze had zelf gezegd dat ‘zij het doen zoude’. De strijd breekt los; er worden afkoopsommen aangeboden, er volgen processen en iedereen is boos op elkaar. Maar uiteindelijk loopt het allemaal toch nog goed af. Een fijne feel good movie, gevangen in een eeuwenoud schriftje.

Mijn keuze was snel gemaakt, juíst door het eenvoudige schriftje en de relatief onbeduidende inhoud. Omdat deze petit histoire de geschiedenis van de achttiende eeuw op een bijna vermakelijke manier tot leven brengt en tegelijkertijd zo herkenbaar is in onze tijd.

Marilou Nillesen
Medewerkster studiezaal en projectenbureau BHIC

Vind je dit interessant? Lees dan ook:
- Saskia kiest: Franse dansen
- Annemarie kiest: propaganda-affiche