Herpen uit de brand!

...uit de Telegraaf, 27 april 1934...

Stichting Herpen in woord en beeld heeft de voormalige brandweerkazerne opgeknapt en omgetoverd tot heemkamer. Bij de opening hiervan - op zaterdag 14 september 2013 - hield regiohistoricus Henk Buijks de geschiedenis van de Herpse brandweer tegen het licht. Een samenvatting hiervan in dit blog.

Al in de middeleeuwen moet er in Herpen zoiets als een brandweer hebben bestaan. Denk dan niet aan een geoliede organisatie met mannen in uniform, voorzien van ‘n helm en een grote brandspuit maar meer aan dorpelingen die elkaar hielpen met blussen met emmers water. Het oudste (door Henk Buijks gevonden) schriftelijk bewijs dat er in Herpen een brandweerorganisatie bestond, dateert uit het jaar 1710. Anthonius van Acker brengt dan bij het dorpsbestuur 6 gulden en 10 stuivers in rekening voor brandhaken en kettingen. Daarmee kun je restanten van afgebrande gebouwen neerhalen.  

In de 18^e eeuw heeft Herpen in elk geval 1 brandkuil, een reservoir voor bluswater. In 1730 worden daar doornstruiken omheen geplant. Verder komt er een omheining van houten staken. Is dat om te voorkomen dat de brandkuil voor andere doeleinden wordt gebruikt? Of voor de veiligheid? Er is niemand die het ons nog kan vertellen. In de 19^e eeuw komen er initiatieven van bovenaf. De provincie zorgt  in 1837 voor een Reglement ter voorkoming en blussen van brand in de plattelandsgemeenten. Herpenaar Derk Brands, van beroep kuiper, wordt benoemd tot brandmeester, en er worden ook 3 onderbrandmeesters aangesteld: schoenmaker Andries van der Sandt en de timmerlieden Philippus Jacobus van Zuijlen en Peter Brükx.

 

...uit Algemeen Handelsblad, 13-9-1933...

Tot een eind in de 20^e eeuw verandert er weinig. In 1926 bestaat het brandweerkorps van Herpen uit 1 opperbrandmeester en 6 brandmeesters. Die hebben de beschikking over 1 brandspuit en 10 brandblusapparaten. Twee jaar later is er een brandspuitwagen, die door paarden wordt getrokken. In 1930 sluit de gemeente voor het eerst een verzekering af voor het brandweerkorps. En wordt een nieuwe brandspuit met een grotere capaciteit (350 liter/minuut) aangeschaft, en langere slangen. En voert het gemeentebestuur in 1932 overleg met de buurgemeenten over de oprichting van een regionale brandweerkring Oss.

In de periode 1930-1940 haalt een grote aantal branden in en om Herpen ook de landelijke pers (zie illustraties) omdat niet alles van een leien dakje gaat... 

...uit Algemeen Handelsblad, 3 juni 1933...

Vanaf 1 april 1941 maakt Herpen deel uit van de gemeente Ravenstein, maar behoudt het dorp zijn eigen brandweerkorps, met na de oorlog ook een eigen brandweerauto. Nu de eigen brandweerkazerne nog. Die komt er in 1955, dit gebouw dus. Twee decennia later, in 1974, komen de klussende vrijwilligers in actie en pakken de kazerne aan. In de jaren tachtig groeit de brandweer uit zijn jasje. Er is geen geld maar in 1988 pakken de vrijwilligers het zelf aan en de brandweerkazerne kan weer ’n aantal jaren mee!

Binnen tien jaar (in 1995) wordt besloten tot samenvoeging van de korpsen van Ravenstein en Herpen.  Dat betekent dus: sluiting van de kazerne in Herpen! Op zaterdag 6 januari 1996 rijdt de 19 jaar oude Mercedes 1113 met loeiende sirene en de zwaailichten aan langzaam de Rogstraat op. Begeleid door de Ravensteinse brandweerauto koerst het Herpense voertuig richting Schaafdries. Het toegestroomde publiek beluistert zwijgend de donkere tonen van een Dodenmars, gespeeld door de Bönlander Hofkapel.

  

Vind je dit interessant? Lees dan ook:

- Brand!

- Voor de eer