Dansende boerinnetjes in Schaijk; dit was uiteraard wél toegestaan! |
Tegenwoordig is dansen niet meer weg te denken uit onze cultuur; in de zomer feesten we er op los tijdens verschillende festivals, in het weekend kunnen we uit ons dak gaan in allerlei cafés en discotheken en op tv-zenders als MTV zijn 24/7 clips van wereldwijde artiesten te zien.
Dit is niet altijd zo geweest. In de 19e en begin 20e eeuw was er veel verzet tegen deze nieuwe vorm van vermaak, vooral uit christelijke hoek. De bisschop van Den Bosch wilde in 1845 de danspartijen aan banden leggen en de Noordbrabantse Christelijke Boerenbond (NCB) waarschuwde ons in 1928 voor de oprukkende danswoede onder Brabantse boerinnetjes...
Danspartijen aan banden
Een bezorgde bisschop uit zijn zorgen... |
Het probleem van schaars geklede mensen en 'onzedelijk' gedrag tijdens het dansen is niet voorbehouden aan de 21e eeuw, zo blijkt uit een brief van een bezorgde bisschop uit Den Bosch. Hij schreef deze brief zo'n anderhalve eeuw geleden, in 1845, aan de pastoor van de parochie Reek.
Deze bisschop riep de Reekse pastoor op om paal en perk te stellen aan de uitspattingen tijdens danspartijen. Deze feesten moesten daarom ophouden met 'zonnenondergang'. Voor de Reekse mensen was er dus geen sprake van een 'party all night long', zoals nu vaak wel het geval is.
Bovendien was er voor de vrouwen nog meer slecht nieuws; zij mochten na de danspartij niet in het gezelschap van de 'broeders' verblijven en het 'vrouwvolk, jong en oud', diende zich naar huis te begeven. Tot slot werden de pastoors erop attent gemaakt 'dat zij hunnen invloed en vermaningen bezigen, om die vergaderingen (...) zoveel mogelijk uit te roeijen.' Gezellig is anders...
'Ware pestholen' en paartjesbussen
De Noordbrabantse Christelijke Boerenbond deelde de zorgen van de bisschop. In het Weekblad van de NCB werd in 1928 een artikel gepubliceerd waarin de danstenten werden omschreven als 'ware pestholen.' Opvallend aan dit artikel is dat zij de 'vreemdelingen', die naar Brabant zijn gekomen voor de opkomende industrie, beschuldigden van de onzedelijke danspartijen en de 'moderne vrouwenkleeding.' De Brabantse boerinnetjes moesten hiertegen beschermd worden. Mogelijk zouden deze boerenmeiden de verderfelijke dans- en kledinggebruiken uit de stad overnemen. 'De mensch stamt wel niet af van de aap, - maar naäpen is een algemeene menschelijke kwaal!' aldus de NCB.
Ook de NCB vreest de danswoede en 'moderne vrouwenkleeding' |
De bond spreekt schande van de 'tegenwoordige danswoede' en spreekt zijn afkeer uit van zogenaamde 'paartjesbussen'. Dat zijn autobussen die speciaal reden op tijden dat jongens en meisjes naar danslessen of naar zogenaamde 'dancings' in de stad vertrokken. Zelfs sommige boerenjongens en -meiden werden verleid plaats te nemen in zulke bussen!
Levensgevaarlijke 'Jasz-dans'
Er waren niet alleen morele bezwaren tegen de verregaande danspraktijken. Wetenschappelijk onderzoek in Amerika had immers uitgewezen dat er steeds meer Amerikaanse vrouwen overleden aan ademhalingsziekten als gevolg van onvoldoende kleding en het dansen, met name de 'jasz-dans' was de grote boosdoener. Bovendien was er sprake van een 'verminderde voedselopname', omdat die vrouwen er alles aan deden om slank te blijven. En dat al in 1928!
Boerinnetjes: houd vast aan de oude boerenmode en de voorvaderlijke gebruiken! |
Om deze redenen gaf de NCB bovenstaand advies voor de boerinnetjes om vast te houden aan hun oude boerenmode en -gebruiken. Volgende week zullen we zien dat hieraan lang niet overal gehoor is gegeven en dat er ook in 1933 nog genoeg te 'zeuren' viel over het onzedelijke dansvermaak...
Vind je dit interessant? Lees dan ook:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten