 |
| Roman van Antoon Coolen, waarop het openluchttheater in Lith is gebaseerd |
Theaterliefhebbers kunnen in juni hun hart weer ophalen aan de Veerweg van het Brabantse Lith. Dit dorpje vormt namelijk het decor van het openluchttheaterspektakel 'Dorp aan de Rivier', waarin het leven van verschillende Lithse bewoners uit de periode van het Interbellum wordt nagespeeld. Centraal staat hierin de persoon van de eigenzinnige dokter Tjerk van Taeke, die niet alleen bekend stond om zijn heldhaftige optreden bij bevallingen en ziekten, maar ook om zijn vijandelijkheid jegens burgemeesters, pastoors en enkele Lithse boeren...
Het toneelstuk is gebaseerd op de gelijknamige roman van Antoon Coolen (1897-1961), die in 1934 verscheen en waarvan inmiddels 41 drukken zijn verschenen. Bovendien is het boek in acht talen vertaald en in 1958 is het verhaal verfilmd door Fons Rademakers. 'Dorp aan de Rivier' werd de eerste Nederlandse speelfilm en is bekroond met een Gouden Kalf en de film was zelfs genomineerd voor een Oscar. In juni van dit jaar wordt de roman opnieuw tot leven gewekt door Lithse inwoners aan de Maas.
De Wiegersma's: eigenzinnige artsen
Romanschrijver Antoon Coolen heeft zijn roman niet helemaal uit zijn duim gezogen. Grote gedeeltes van het verhaal zijn waar gebeurd en de hoofdpersoon van het boek, dokter Tjerk van Taeke, is gebaseerd op een echte arts, namelijk Jacob Wiegersma. Deze Jacob kwam oorspronkelijke uit Friesland en was van 1889 tot en met 1929 huisarts in Lith.
 |
| Huisarts Jacob Wiegersma (1863-1931) bij zijn 40-jarig jubileum in 1929 |
Coolen heeft goed geluisterd naar alle verhalen die Hendrik over zijn vader wist te vertellen, maar hij heeft ook gekeken naar de persoon van Hendrik zelf, die tevens bekend stond om zijn onorthodoxe behandelingsmethoden en ongebruikelijke medicijnvoorschriften. Al die eigenaardigheden hebben geleid tot het personage van Tjerk van Taeke.
Heldhaftige bevallingen en krankzinnige boeren
 |
| Dokter Van Taeke stak de bevroren Maas over om te helpen bij een bevalling |
De Lithse dokter was beroemd om zijn hulp bij bevallingen. Zo ondernam hij eens een barre tocht over de bevroren Maas om een vrouw in barensnood te helpen. De 'nonnekes' van het dorp snelden naar de veerdam toe en begonnen vurig voor de arts en de vrouw te bidden. Bij terugkomst zegt hij tegen de nonnen dat ze niet moeten denken dat hun gebeden geholpen hebben bij het slagen van de bevalling. Hij stuurt ze meteen terug naar het klooster, 'want anders hebt ge morgen allemaal bronchitis.' Van Taeke moest niet veel hebben van pastoors en nonnen, maar ook de burgemeester had hij niet hoog staan en sommige boeren moesten het tevens ontgelden.
Zo was er boer Piet van den Oudendijk, die de vrouw van de arts lastig had gevallen. Uit wraak reed de dokter elke dag langs zijn boerderij en richtte zijn dubbelloops jachtgeweer op de boer. De trekker overhalen doet Van Taeke echter niet. Hij zorgde ervoor dat boer Piet iedere dag een beetje doodsangst had, 'want hij heeft mij in mijn liefde voor mijn vrouw beleedigd.' Volgens de verhalen werd deze boer uiteindelijk krankzinnig van angst door het dagelijkse optreden van Van Taeke.
1000 gulden in het vuur!
 |
| Het 40-jarig jubileum van dokter Wiegersma in 1929 |
Uiteindelijk leidden klachten over deze krankzinnig geworden boer en een andere boer, die door toedoen van Van Taeke zou zijn overleden, tot discussie in de gemeenteraad. Besloten werd om hem 1000 gulden te geven bij zijn zilveren jubileum en hem eervol ontslag te geven. Van Taeke kwam achter deze plannen en vlak na de toespraak van de burgemeester nam hij de envelop met het geld aan en verbrandde deze. Hij sprak de burgemeester woedend toe, pakte zijn spullen en vertrok uit het dorp aan de rivier de Maas...
Vind je dit interssant? Lees dan ook:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten