...PV van J. Vossenberg (T: 523, inventarisnr 81)... |
...Hanneke van Martekus... |
Ik
probeer me voor te stellen hoe een president tot een dergelijke uitspraak komt.
De Bende van Oss moet hem al tijden hebben beziggehouden. Al bijna 100 man zijn
veroordeeld. Omdat ze mensen hebben afgeperst, mishandeld of vermoord. Dan
staat uiteindelijk ook de 46-jarige Johanna Vossenberg voor hem.“Zij kan gelden als de
vrouwelijke hoofdpersoon van het Ossche misdadigerskamp. Algemeen bekend onder
den bijnaam Hanneke van Martekus hield zij in de beruchte buitenwijk van Oss
een stille kroeg waar de bende vele rooftochten op touw heeft gezet. Meermalen
gaf zij “tips”en kocht zij gestolen goed. In het beruchte perceel, waar zij den
schepter zwaaide, zijn vele misdadigers gekweekt en voor het “vak” heeft
opgeleid”, schrijft godsdienstig-staatskundig dagblad De Tijd in 1935.
Nieuwsblad
van het Noorden voegt er nog aan toe dat “haar invloed op de Ossche jongens
funest is geweest en zonder haar zouden vele misdrijven niet gepleegd zijn.
Voor uitlokking kan zij niet veroordeeld worden maar moreel is zij de
uitlokster van vele misdrijven geweest gedurende tien, twintig jaar.” Ook wordt
er geïnsinueerd dat deze “verleidelijke” vrouw het jonge manvolk op z’n minst
het hoofd op hol bracht. “Een ware leerschool in de misdaad waarbij jongelui
werden binnengelokt”, gaan de kranten verder.
Zelf
horen we Johanna haast niet. De president – in de krant - tot verdachte: “Zou u nu niet eens bekennen?” Verdachte
(bijna onhoorbaar): “Het is verschrikkelijk!” President: “Het is
verschrikkelijk wat u gedaan hebt. Daarover kunt u in de gevangenis nadenken.” Dat
maakt mij nieuwsgierig naar haar veroordeling – mijn
Stuk van het Jaar – want wat heeft Hanneke allemaal op haar kerfstok? Welnu, zij
wordt veroordeeld tot vijf jaar voor het “eene
gewoonte maken van het opzettelijk koopen van door misdrijf verkregen
voorwerpen”. Wat? Heling? En da’s alles? Voor “twee flesschen jenever en eenige kippen”. Maar het Limburgsch
Dagblad laat verdediger Zinnicq Bergmann zeggen dat de rechtbank verdachte “niet zozeer had gestraft wegens heling dan
wel omdat zij de Ossche jeugd zedelijk had bedorven.”
Dat
maakt het raadsel alleen maar groter. Is Hanneke van Martekus het criminele
brein achter de Osse bende? Is haar café niets minder dan een leslokaal voor
nietsvermoedende jongens die via haar bedstee in de criminaliteit
worden gestort? Of wordt haar rol door de kranten en de president van de
rechtbank sterk overschat? De president lijkt niet te twijfelen. Zodra Hanneke
zegt dat van alle tenlasteleggingen niets waar is, reageert hij: “Dat is een brutaliteit. Heel Oss weet het.
Van alle misdadigers te Oss bent u waarschijnlijk de grootste.”
Omdat archieven vaak veel prijs geven maar soms toch niet alles, is dit met kop en schouders Mijn Stuk van het Jaar 2014.
Vind je dit interessant? Lees dan ook:
Geen opmerkingen:
Een reactie posten