Kasteelgeheimen...

Het Kasteel Makken nog in zijn volle glorie...

Altijd al willen weten hoe het is om als een echte baron in een statig kasteel te leven? Dat kan nu! Achttiende-eeuwse documenten geven een uniek inkijkje in het kasteelleven van baron Judocus van Hugenpoth tot Stockum. Hoe waren de 25 kamers precies ingericht? Welke dieren waren er ondergebracht in de vele stallen en wat hing er eigenlijk aan de dikke kasteelmuren? Ga mee op ontdekkingstocht naar alle geheimen van het voormalig kasteel Makken te Vierlingsbeek...

Tegenwoordig is er vrijwel niets over van het kasteel, dat in de vijftiende eeuw gebouwd is. Alleen de voorburcht en een paar vervallen schuren zijn nog te bewonderen. Ooit stond op die plek een enorm gebouwencomplex, compleet met een toren en omgeven door diepe grachten met maar liefst drie ophaalbruggen. 

Lotgevallen van het kasteel

Tekening van het kasteel uit 1739

Joducus van Hugenpoth tot Stockum erfde het kasteel bij zijn huwelijk met Johanna Frederica Beatrix Bouwens van der Boijen in 1737. Bij zijn overlijden in 1751 werden alle bezittingen overgedragen aan diens zoon, Christiaan August van Hugenpoth. Christiaan voelde er echter niets voor om zijn intrek te nemen in het immense kasteel en zodoende heeft het sinds 1751 leeg gestaan. Uiteindelijk is het in 1802 afgebroken door een 'ontrouwen rentmeester', die zonder zijn heer in kennis te stellen, het gebouw eigenhandig met de grond gelijk heeft gemaakt.

Gelukkig hebben we nog de inventaris van goederen, die vlak na het overlijden van de baron is opgesteld. Letterlijk alle kamers worden tot in detail beschreven: van tafelkleedjes, bedden- en serviesgoed tot pistolen en opmerkelijke huisdieren.

Die arme Freule!
De heer des huizes had het goed voor mekaar, zo blijkt uit de inventaris. Zijn kamer telde naast een bedstee maar liefst drie 'cabinetten', 31 porseleinen schotels, twee spiegels, een tafel met zes stoelen en verschillende luxe kleden met gouden elementen. Mocht hij, na een lekker wijntje uit één van  zijn 'glase pocaalen' nog zin hebben in een ritje op één van zijn twintig paarden, dan kon hij zijn 'swart fluweele reijsmuts' opzetten.

De sobere inrichting van de 'Vreulens Kamer'

Zijn vrouw, de 'vreule' was minder goed bedeeld. Haar kamer was slechts ingericht met de hoognodige elementen, waarvan sommige bovendien in een niet al te beste staat verkeerden. Ze sliep in een 'slegt oud ledicant' en moest zich optutten met de beschikking over slechts een klein spiegeltje. Bij haar vond je geen zijden kleden met gouden borduursels, maar slechts een 'oud taafelkleed'.

Zou deze Judocus zo'n hekel hebben gehad aan zijn vrouw of is hier iets anders aan de hand? Het blijkt dat zijn vrouw in 1740 al is overleden en waarschijnlijk is haar kamer sindsdien niet meer onderhouden. Dit zou heel goed de reden kunnen zijn van de gedateerde inrichting van de 'Vreulens kamer.' Laten we het maar hopen voor die arme freule...

Bijen, vogels en pistolen?
Naast de inrichting van de verschillende slaapkamers werden ook andere vertrekken tot in de puntjes beschreven. Zo waren in de eetzaal naast het uitgebreide serviesgoed en enkele 'chocolade potties' ook een 'canarijvogel en een kouw' aanwezig om de boel een beetje op te vrolijken. Verder werd er in het kasteel een 'jagdmes' bewaard, naast enkele ijzeren vossenvallen, verschillende pistolen en ook een heuse 'spinnenjager.'
 

Enkele levende (en dode!) beesten en gedeelte van het zilverwerk

Niet iedereen vond in het kasteel een gerieflijk onderkomen. Zo moesten de knechts het doen met drie bedden, die middenin de stallen waren geplaatst! Samen met deze knechten bevonden zich hier ook verschillende soorten dieren, zoals koeien, varkens en paarden, maar ook jachthonden en bijen. Zelfs de dode beesten die werden aangetroffen, staan in de inventaris beschreven: 'Vijff levende bijen, twaelf dito doode.'

Nieuwsgierig naar de complete inrichting van dit kasteel? Kom dan eens langs bij het BHIC in Grave en duik zélf in het archief van de schepenbank Land van Cuijk...

Lisette Kuijper

Vind je dit interessant? Lees dan ook:
- Het spook van kasteel Tongelaar
- Op jacht naar de schat... kamer!