Vroedvrouwen, bastaarden en barensnood

...belangrijke mededeling op los briefje...

Aan dit briefje ergens in het doopboek van de pastoor van Sint-Michielsgestel kleeft een verhaal. Deze doop is niet eens in het doopregister opgetekend, maar dankt haar bestaan aan een los briefje.

Baptisata est  Maria filia illegitima 
Henrici Jois de Bever et Joannae  
Joannis van Breda. Susceptores Joanna   
Janse van Breda

Is gedoopt Maria onwettige dochter van Henricus Joannis de Bever et Joanna Joannis van Breda.
Doopheffer Joanna Janse van Breda

Taken vroedvrouw bij ongehuwde moeders

...geene uytgezondert...

Om te voorkomen dat een onwettig kind ten laste van de armenzorg kwam, behoorde het tot de taak van de vroedvrouw bij de bevalling van een ongehuwde moeder naar de naam van de vader te vragen. De barensnood was hiervoor het meest geschikte moment! Zo kon de vroedvrouw contact opnemen net de biologische vader en met hem onderhandelen over de betaling van het kraamgeld, alimentatie of een afkoopsom.

Hier de verklaring van vroedvrouw Ariken Claes Schevers, vrouw van Peeter Pennincx op 2 juni 1734 voor de schepenbank van Schijndel op verzoek van Jannetje, dochter van Jan van Breda, destijds dienstmeid bij het gezin van Jan Teunisse van Thuijl in Sint-Michielsgestel:

‘dat sij in de maent van november 1732 heeft geweest ten huijse van Jan Teunisse van Thuijl woonende onder Sint Michielsgestel, daer sij was ontboden bij den voorseide Jannetje van Breda , die  ‘in arbeijt sat’ ende doen gebaart heeft een dogter, ’t geene sij Jannetje in barensnoot heeft verclaert daer vader van te wesen Hendrick Janse Bevers woonende tot Sint Michielsgestel’

...lees maar mee...

Alimentatie van de biologische vader?
Vroedvrouw Ariken Claes Schevers legde deze verklaring een kleine anderhalf jaar later op verzoek van moeder Jannetje van Breda af. Rook Jannetje onraad? Wilde zij een alimentatie regelen nu de biologische vader van haar kind, Hendrick Janse de Bever op 21 februari 1734 getrouwd was met Thonisken Adriaans Groenendaal en het buikje van Thonisken een beetje begon te bollen? Misschien deed de dorpsroddel zijn werk. De belevingswereld was immers klein. Dat kindje, Adrianus, werd op 12-11-1734 geboren. Hendrick Janse de Bever liet er geen gras over groeien. Binnen 9 maanden na zijn huwelijk was hij al weer vader...

Annemarie van Geloven

Vind je dit interessant? Lees dan ook: 
- Kobus van der Slossen en het pact met de duivel
- Wat een ellende! 1700-1810