Hoe zag de auto van jouw opa er uit?

..Melkvrachtauto van zuivelfabriek Het Haantje uit Liempde in de Strijpsestraat in Eindhoven, met melkventer Bernardus van Dijck achter het stuur.. 

Ze hebben een benzinegebruik van 1 op 1 en vooral géén veiligheidsgordels of rembekrachtiging. Maar o, wat zijn ze mooi: de auto's waarin onze opa's reden. Op de nieuwe aanwinst van het BHIC, De auto van m'n opa, vind je verhalen en beelden over bezitters van motoren en auto’s in Noord-Brabant tussen 1906 en 1951. Zin in een proefritje naar de vorige eeuw? Stap maar in!

Al in 2004 liep René Bastiaanse, directeur van het BHIC, rond met het idee aan de slag te gaan met registers van kentekens. Alleen, die zijn in Brabant niet bewaard gebleven. "Dus daar hield het op. Totdat Ruud van Bijnen me aansprak en vertelde dat hij zelf een register van die kentekens had aangelegd. Toen zijn we meteen van slag gegaan." Volgens Bastiaanse is de site leuk, zelfs als je niet van auto's houdt. "De vraag is leuk: had mijn opa een auto? En hoe zag die er dan uit? Want door de foto's heeft de site een grote aantrekkingskracht. Je kunt er tijden door zitten klikken zonder je een seconde te vervelen." 

Hoe weten we welke Brabanders een auto of motorfiets bereden? Wat was er Brabants aan een T-Fordje of een Eysink motor? Simpel: het kenteken. Dat zat zo: als je tussen 1906 en 1951 in een auto of op een motor rondreed, kon iedereen aan je kenteken zien waar je vandaan kwam, althans uit welke provincie. Want in tegenstelling tot tegenwoordig was het kentekenbewijs (of nummerbewijs zoals het toen heette) persoonsgebonden in plaats van dat het bij het voertuig hoorde. En zo’n persoonsgebonden kenteken werd uitgegeven door de provincie waar je woonde. Het provinciale nummerbewijs begon met een letter, gevolgd door een nummer. Voor Noord-Brabant was dat de letter N. Dat was overigens geen opzet: Groningen kreeg de A, Friesland de B en zo verder. Voor Noord-Brabant “klopte” het dus toevalligerwijs.

Rien Wols van het Projectenbureau van het BHIC heeft inmiddels ook al menig uur gestoken in de site. "We verzamelen foto's op allerlei verschillende plekken. Maar het mooie is: wie je ook benadert - van het bedrijfsarchief van Philips tot een individuele fotograaf - iedereen wordt enthousiast. Kennelijk hebben we juist met de auto - meer dan met andere vervoersmiddelen - een bijzondere relatie: of je er nu van houdt of juist niet." Wols benadrukt dat het echte grote werk - het scannen en controleren van de database - wordt gedaan door Frans Kense en Ad van Zelst. "Zonder hen was de site nu niet online geweest."

...Pater Jan Michels uit Schijndel op zijn Neracar motor, die hij vermoedelijk heeft meegenomen op z'n missie naar Congo... 

Tussen 1906 en 1951 zijn er ruim 99.00 “Brabantse” kentekens op naam uitgegeven en daarvan is een database gemaakt: naam en woonplaats van de eigenaar, soms zijn of haar adres. Maar wat de officiële gegevens niet vermelden is met wat voor soort voertuig die eigenaar zich vervolgens verplaatste. Terwijl dat nu juist zo leuk is om te weten: wie had de eerste Chevrolettruck in het dorp? In wat voor luxewagen reed de wollenstoffenfabrikant uit Tilburg? Met wat voor autobus begon de ondernemende vrachtrijder in de jaren ’20 een lokale busverbinding? En nog veel leuker, is die auto of motor dan ook daadwerkelijk te zien? En vaak is dat zo, want er zijn eigenlijk best veel foto’s gemaakt van al die motorvoertuigen. En terecht: men was gewoon trots op het nieuwe vervoermiddel en wilde dat laten zien ook!

Doe je mee?
Duik in je eigen familiealbums en kijk of daar foto’s van auto’s of motoren in zitten van vóór 1951. Stuur ze op, mét het verhaal van de auto van je opa!