Veghel biedt asiel aan Udenaren op de vlucht

...Prins Ottavio Piccolomini, hertog van Amalfi. Aanvoerder van het keizerlijke Kroatenleger joeg inwoners van het Land van Ravenstein op de vlucht...

Overal waar mensen in nood zijn, zoeken zij een veilig heenkomen. Het jaar 1635 is voor onze regio één van de meest chaotische perioden uit de geschiedenis. Veghel in de Meierij op dat moment een twistappel tussen Spanje en de Republiek, Uden in het Ravensteinse een bezit van het Duitse huis Palts-Neuburg. Twee dorpen, voor elkaar buitenland, in een regio waar Tachtigjarige en Dertigjarige oorlog elkaar raakten. Net zoals tijdens de huidige vluchtelingencrisis werden de menselijke waarden op de proef gesteld. En net zoals nu, weerhielden grenzen niemand om een veilig thuis te zoeken.

In oktober 1635 overleed in Veghel de Udense Elisabeth Leesten, een "vluchtelinge". Zij had huis en haard verlaten voor de wreedheden van de keizerlijke soldaten die eind oktober het Ravensteinse de stuipen op het lijf joegen. Met Gennep als uitvalsbasis terroriseerden de Kroaten van generaal Ottavio Piccolomini nietsontziend het Maas- en Peelgebied. "So hebben die Crauwaten op Volckel over 22 huijsluy iammerlijck sonder genaden doot geslagen ende ettelijck gevangen" schreef de Udense pastoor in het kerkregister.

De gruwelijkheden in Volkel deden een deel van de Udenaren de benen nemen. Ze vonden van oktober tot december een veilig onderkomen in de Meierij. Veghelaren boden onderdak aan mensen uit Uden, Gassel en Neerloon. Niet iedereen keerde terug naar huis. Acht vluchtelingen bliezen hun laatste adem uit in ballingschap. Onder hen ouden van dagen, gebrekkig of bezweken door extreme uitputting of besmettelijke ziektes.

Ondertussen slaagden de Veghelaren er in om bij Piccolomini een sauvegarde te krijgen, een vrijbrief die bescherming bood tegen zijn Kroatenleger. Het dorp had daar diep voor in de buidel moeten tasten. De keizerlijke Kroaten vochten dan wel voor katholieke Spaanse zijde, maar vertrouwen deden de Veghelaren hen allerminst. Ze zochten hun heil in Sint-Oedenrode. en vroegen de schout van Peelland of "die van Roy ons hier soude comen helpen wacken voor de Krouaten". Over solidariteit gesproken.

Dit verhaal stond eerder in Brabants Dagblad

Geschreven door:

Rolf Vonk

Vind je dit leuk? Lees dan ook:

- Aangenomen met algemene stemmen

- Krachtige kanonnen 

De beste verhalen via e-mail ontvangen?